U nedelju 12. juna 2022. godine, u 19h u Kulturnoj stanici Eđšeg u Novom Sadu, publika će imati priliku da u isto vreme isprati tri nezavisna, ali međusobno povezana performansa autorki Selme Selman, Ivane Ivković i Marine Marković, u okviru projekta Palata.
Projekat Palata u prvi plan iznosi teme autonomije i ekonomije moći kroz provociranje uspostavljenih pravila unutar hijerarhije dvora kao simbola heteropatrijarhalnog ustrojstva koji se promišlja iz ženske pozicije. Polazeći od ideje kulturno istorijskog / arhitekturalnog nasleđa Novog Sada, postavka će biti smeštena u prostor Kulturne stanice Eđšeg (mađ. jedinstvo), bivšeg dvorca i streljane. Reagujući na kulturno-istorijsko nasleđe Novog Sada, arhitekturu prostora i sociološke strukture današnjice, autorke zauzimaju tri različite pozicije u narativu Palate. Ove pozicije su definisane kroz dramaturške uloge u zamišljanju metaforičkog dvora: emancipovana dvorska dama, konkubina / sluškinja i kraljica.
Selma Selman obraća se glasom subjekta, vokalno, koristeći snagu jezika i gestikulacije. Njen rad tvrdi slobodu upotrebe sopstvenog tela i njegove suverenosti, sa željom da se naglasi važnost sticanja znanja. Nasuprot Selminoj emancipatorskoj upotrebi tela koje je u namernom dosluhu sa umom, Marina Marković svoje telo postavlja kao objekat, pozivajući se na trans-generacijsku zloupotrebu i društvenu opresiju nad ženama. Na subverzivan način, Marina nudi svoje telo za interpretaciju, karnalno opredmetnjivanje, teritoriju za ispitivanje pozicija moći. Naspram obe ove pozicije, performans Ivane Ivković izmešta se potpuno iz pozicije sopstvenog tela i bavi se prostorom uma, koncepta, ideje materijalizovane u telu nekog drugog. U skladu s njenom dosadašnjom praksom, Ivana delegira nastup muškarca, koji se ovaj put obraća publici u ženskom rodu, noseći haljinu koja je kao kod Levijatana “napravljena od ljudi”, snage pojedinačnih tela koje zajedno postaju jedinica fiktivne, apstraktne, bestelesne moći.
Projekat sufinansira Fondacija Novi Sad 2021 – Evropska prestonica kulture u okviru programskog luka Heroine. Projekat je podržan i od strane Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbija.
U okviru dodatnog programa, u galeriji BEL ART u Novom Sadu, biće otvorena izložba crteža tri autorke, u četvrtak 9. juna.
Selma Selman (1991.) odrasla je u romskoj porodici u selu Ružica kod Bihaća, u Bosni i Hercegovini. Kao prva romska studentkinja, diplomirala je na Odseku za slikarstvo Univerziteta u Banjoj Luci, 2014. godine. Diplomu magistre vizualne i performativne umetnosti brani na Univerzitetu Syracuse, 2018 godine, u New Yorku. Nen rad deo je brojnih međunarodnih kolekcija i dobitnica je mnogih nagrada. Trenutno se nalazi na umetničkoj rezidenciji na Rijksakademie u Amsterdamu. Selma Selman je osnivačica organizacije „Marš u školu”, koja ima za cilj osnažiti romske djevojčice širom sveta koje se suočavaju s društvenom segregacijom i siromaštvom. Samostalno je izlagala u MO Museum, Vilnius (2022), Kunstraum Innsbruck, Innsbruck (2022), Kasseler Kunstverein Museum Fridericianum, Kassel (2021), Nacionalnoj galeriji, Sarajevo (2021), Acb Gallery, Budimpešta (2021), SU Art Gallery, Syracuse, SAD (2018), agnès b. Galerie Boutique, New York, SAD, (2017), Gallery Schleifmühlgasse, (2016), Gallery Dreamland, Buffalo, New York, SAD (2016). Sarađivala je u mnogim kolektivnim izložbama i držala performanse u galerijama i na festivalima poput: EVROVIZION, ifa, Stuttgart, Mediterranea 19 Young Artists Biennale School of Waters, 58. Venecijansko Bienale, Kunstquartier Bethanien u Berlinu, Kunsthalle Wien u Beču, New Children Gallery u New Orleansu, L’Onde Center for Art u Parizu, Queens museum u New Yorku, The Creative Time Summit u Miamiu, Muzeju savremene umjetnosti u Banja Luci, Villa Romana u Firenzi, Maxim Gorki Theatre u Berlinu, Galerie Boutique u New Yorku i mnogim drugim.
Ivana Ivković (Beograd, 1979) diplomirala je slikarstvo i magistrirala crtež na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu, gde je trenutno na doktorskim studijama. Ivković je izlagala na samostalnim i grupnim izložbama u galerijama, kulturnim institucijama, muzejima i nezavisnim umetničkim prostorima, na međunarodnom nivou od 2006. godine. Njeni radovi se nalaze u kolekciji Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, ifa kolekciji (Nemačka), Wiener Stadtische kolekciji savremene umetnosti, u kolekciji Oktobarskog salona, Telenor kolekciji, kolekciji Muzeja grada Beograda i drugim. Više puta je bila finalistkinja Politikine nagrade za najuspešniju izložbu – 2007, 2010 i 2019 i 2021. godine. Dobitnica je stipendije KulturKontakta iz Beča (Austrija) 2008, Residency Unlimited organizacije iz Njujorka (SAD) 2012, Casa dell Arte stipendije u Bodrumu (Turska) 2013, kao i stipendije grada Linca (Austrija) za 2014, stipendije Ministarstva kulture Kvebeka u Montrealu, stipendije Beirut Art Residency iz Libana, kao i nekolicine drugih programa. Idejno i tematski razvijani oko različitih konteksta i narativa prostora u kojima su izlagani i organizovani, Ivanini radovi kao važan problemski okvir imaju i pitanja identiteta i rodnih iskustava, preispitivanja i dekonstrukcije stereotipa rodnih uloga, koje autorka stavlja u fokus uvodeći nago ili poluobnaženo muško telo kao performativni instrument ili medijum specifične osetljivosti i senzualnosti. Realizovani u formi site-specific intervencija koje uključuju svojevrsne tableu vivant situacije i orkestrirane scene s većim brojem učesnika/izvođača, pomenuti radovi su se za Ivkovićevu uvek ticali doživljaja i iskustava samih posmatrača, odnosno njihove emotivne i psihološke percepcije ambijenta i događaja. Koncipirajući scenu/postavku najpre kroz brižljiv izbor vizuelno-prostornih elemenata, kojima značenjski i simbolički situira i kontekstualizuje mesto izlaganja, umetnica rad sa izvođačima, karakterističan po minimalnim i improvizovanim koreografskim zahvatima, postavlja u središte važnog komunikacijskog potencijala dela – životnost prizora, a samim tim neposrednije i provokativnije povezivanje publike sa istim.
Marina Marković (Beograd, 1983.) diplomirala je 2008. na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu gde trenutno pohađa doktorske studije na katedri za Nove medije. Od 2006. godine redovno izlaže na samostalnim i grupnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Boravila je na brojnim artist-in-residence programima izmedju kojih su ISCP (The International Studio & Curatorial Program) u Njujorku i Q21 – MuseumsQuartier u Beču. Dobitnica je više značajnih nagrada poput Young Visual Artist Award odnosno Dimitrije Baśićević Mangelos za 2011. godinu i Nagrade za crtež koju dodeljuje Fondacija Vladimir Veličković za 2021. godinu. Telo i telesne prakse su centralni motiv Marininog umetničkog rada koji se kreće između bavljenja ličnim iskustvima do razmatranja kompleksnih društvenih pitanja postavljenih u odnosu na telo žene. Iskustvo anoreksije u ranoj mladosti odredilo je pravac njenog umetničkog delovanja ka politikama tela, (de)konstrukciji roda i seksualnosti, ekonomiji želje i važnije – učinilo je vidljivim mrežu odnosa moći u kojima su pitanja prinude i slobodne volje isprepletani do neprepoznatljivosti. Odnos prema telu u njenim radovima kretao se od objektivizacije sopstvenog tela do tretmana telesnih rituala i veze između fizioloških/bioloških/psiholoških/političkih iskustava bilo da ona pripadaju njoj neposredno ili posredno. Marinina osnovna umetnička strategija jeste izvođenje različitih aktivnosti koje su označene kao ženske unutar društva, dok mediji variraju od crteža i tattoo arta, šivenja i veza, instalacija do performansa, videa ili većih konceptualnih celina. Dugogodišnje bavljenje korpo-realnim omogućilo joj je da bliže istraži pojmove zadovoljenja potreba, zadovoljstva i uživanja unutar života žene, kao i njihovu vezu sa pojmovima kontrole, restrikcije, odbijanja, kažnjavanja, otuđivanja ali i (ne)poslušnosti i različitim formama društvene nagrade. Putem složenih odnosa bliskih, ali društveno suprotstavljenih koncepata ona diskutuje različite forme javnih i intimnih formi potčinjenosti i dominacije. Kroz celokupnu umetničku praksu Markovićeva razotkriva različite socio-političke mehanizme pritiska odnosno biopolitičkog imperativa koji je nametnut ženama od strane heteropatrijarhata, ukazujući na to koliko su pitanja slobode i prinude za ženu neodvojiva.
0 Comments